Voerpuzzels, snackspeeltjes, hersenwerk en zoekspelletjes. Behalve dat het leuk is, zorgt puzzelen met de hond voor ontspanning en wordt de hond mentaal gestimuleerd.

Waarom je moet puzzelen met jouw hond!

Puzzelen voor honden is een hot item op dit moment. Wanneer je hierop googelt, kom je op allerlei leuke websites en Facebook-groepen met coole ideeën. Er zijn verschillende benamingen voor “puzzelen met je hond”, zoals snackspeeltjes, hersenwerk en zoekspelletjes. Toch hebben ze vaak wel een verschillende betekenis of een ander doel, zoals je hond meer laten bewegen.

Wat wel hetzelfde is, is dat de honden hun hersenen gebruiken om iets lekkers of iets leuks te vinden. Dat doen ze voornamelijk met hun neus, maar iedere hond doet het op zijn eigen manier.

Als je jouw hond laat puzzelen, dan zal je zien hoe vindingrijk hij of zij wel niet is. Honden gebruiken hun neus niet alleen om te ruiken, maar ook om het speeltje weg te duwen of om iets te verschuiven. Ook gebruiken ze hun poten of kunnen ze producten optillen met hun bek. De meest uitdagende spelletjes laten jouw hond een mix van alle hulpmiddelen aan het werk zetten.

Voor het “puzzelen” met je hond kun je verschillende materialen gebruiken. Dit kunnen bijvoorbeeld huishoudelijke materialen zijn, maar ook afvalmaterialen zoals toilet- of keukenrollen. Inmiddels zijn er ook allerlei hondendenksportpuzzels en is er interactief hondenspeelgoed dat je met voer kunt vullen.

Belangrijk is dat het puzzelen veel plezier brengt. Met name voor de hond, maar ook voor jou als eigenaar.

Voordelen van puzzelen voor honden
Puzzelen, in welke vorm dan ook, kun je vergelijken met denksport voor mensen. Behalve dat het leuk is, zorgt het voor ontspanning en wordt de hond ook mentaal gestimuleerd. Daarnaast heeft puzzelen met je hond nog meer voordelen:

• Puzzelen versterkt de band met je hond door samen te werken
• Het stimuleert de zintuigen van je hond
• Het helpt mee om probleemoplossend te leren denken, wat ook in dagelijkse situaties mee kan helpen voor de hond
• Het kan afleiding geven in spannende situaties voor de hond
• Het kan helpen bij honden die moeilijk alleen kunnen zijn (onder begeleiding opbouwen is wel aan te raden)
• Het helpt oudere honden om fit te blijven en het leert jongere honden om beter te focussen
• Het zorgt voor geestelijke inspanning bij de fysieke beperkte hond, bijvoorbeeld na een blessure
• Het vergroot het zelfvertrouwen van de hond
• Als het minder lekker weer is en je minder activiteiten buiten doet, kun je jouw hond ook binnen uitdagingen bieden die hem of haar ook moe maken

Dus behalve dat het een leuke activiteit is met je grote vriend heeft puzzelen, in welke vorm dan ook, echt veel voordelen.

Wat is nu het verschil tussen puzzelen, hersenwerk, zoekspelletjes en voerspeeltjes?
Zoekspelletjes en voerspeeltjes zijn ook een soort puzzels, maar hier is “het oplossen van een puzzel” niet het uiteindelijke doel. Het belangrijkste is dat de hond zijn hersenen gebruikt en ontspannen bezig is. Bij de zogenaamde hondenpuzzels is het resultaat belangrijker omdat de hond vaak pas het volgende brokje kan vinden wanneer er een blokje of schuifje verschoven is.

Bij zoek- en voerspeeltjes moeten de speeltjes vaak bewogen worden door te likken of te knabbelen zodat het voer eruit valt. Dit zijn andere activiteiten voor de hond waarbij andere zintuigen worden geprikkeld.

Voor het gemak spreken we in dit blog over “puzzelen”. Hiermee bedoelen we dus allerlei varianten van spelletjes waarbij de hond moet zoeken en de hersenen worden gestimuleerd om een oplossing te vinden om het voer te krijgen. Uiteraard kun je ook speeltjes (of jezelf) verstoppen zodat je hond zijn hersenen moet gebruiken om op zoek te gaan.

Wanneer we over voerspeeltjes spreken, zoals bv de West Paw Qwizl, Toppl, Rumbl en Tux, kun je het stap voor stap moeilijker maken, waardoor de uitdaging voor de honden ook groter wordt.

De Toppl is dan een combinatie van een voerspeeltje en een soort puzzel. Door de grote en kleine Toppl te combineren maak je er eigenlijk een soort puzzel van. De hond moet dan zelf een oplossing vinden om de grote en kleine Toppl van elkaar te krijgen om bij het voer te kunnen komen.

Zo kun je van een voerspeeltje toch weer een soort puzzel maken en wordt het voor de hond een geheel nieuwe uitdaging. Een andere leuke combinatie is om het Hurley kauwspeeltje in het Rumbl voerspeeltje te doen, samen met voer. De hond moet dan eerst de Hurley uit de Rumbl halen voordat hij bij het voer kan. Zo blijf je je hond steeds opnieuw uitdagen.

Tips bij puzzelspeeltjes voor honden

• Zorg voor rust en een ontspannen omgeving. Een ontspannen hond heeft z’n staart ontspannen naar beneden, z’n oren wat naar voren hangen en is geconcentreerd bezig met de puzzel zonder dat er afleiding is
• Zorg voor een ruwe ondergrond zoals tapijt of in de mand. Hierdoor kan de hond niet wegglijden tijdens het snuffelen
• Is de hond klaar en is het speeltje leeg, pak dan niet direct het speeltje weg. Geef de hond even de ruimte om nog een keer te checken of het speeltje echt wel leeg is. Vaak loopt de hond even weg van het speeltje als ontspanning en komt hij kort daarna toch even terug om te controleren of alles op is
• Maak de voerspeeltjes altijd goed schoon na gebruik. Het West Paw Zogoflex speelgoed kan ook in de afwasmachine gereinigd worden
• Start heel makkelijk, zodat de hond eenvoudig succes heeft en gemotiveerd blijft. Zie je dat de hond niet gemotiveerd is en veel wegloopt of nerveus wordt, dan kan het zijn dat het te moeilijk is om het voer eruit te krijgen. Dus begin makkelijk, waarbij het voer er vrijwel direct uit valt. Stapje voor stapje kun je het dan moeilijker maken. Een schema zou bijvoorbeeld kunnen zijn:
  1. Doe er eerst een paar gewone voerbrokjes in. De hond beweegt het speeltje met z’n neus of poot en direct vallen de brokjes eruit. Dat is het moment dat de hond begrijpt dat hij wat moet doen met het speeltje om het voer eruit te krijgen. Dit doe je een paar dagen
  2. Stop er wat grotere stukken voer of snacks in die er niet makkelijk uitvallen, samen met wat gewone voerbrokjes. Als de hond het speeltje beweegt, vallen de brokjes eruit, maar tegelijkertijd ruikt de hond dat er nog meer in zit en gaat hij proberen dit eruit te krijgen door middel van likken en duwen
  3. Je kan nu bijvoorbeeld ook vers vlees of andere leuke recepten maken om erin te doen, maar doe dit pas als je ziet dat je hond het snapt en de hond niet gefrustreerd raakt
• Heb je een hond met een kortere snuit, zoals bulldogs, zoek dan een speeltje die niet te diep is om het voer uit te krijgen. Hierdoor kan je hond buiten adem raken, dat is niet goed voor de gezondheid en zeker niet ontspannen. De Tux en de Toppl zijn goede speeltjes voor dit type hond
• Wissel regelmatig met recepten in de speeltjes om het interessant te houden. Je kunt de Rumbl en Toppl bijvoorbeeld ook goed gebruiken voor het dagelijks voer. De hond eet rustiger en is daarna ook lekker voldaan en moe
• Voor senior honden of honden die niet zo soepel meer bewegen, kun je beter een voerspeeltje nemen die niet zo makkelijk rolt en makkelijk tussen de poten te klemmen is, zoals de Qwizl. Wil je een echte puzzel doen met deze honden, leg de puzzel dan op een kleine verhoging, zodat je hond niet ver hoeft te bukken. Dit is fijner voor de hond

• De echte hondenpuzzels zijn puzzels die je samen doet. Je blijft dus bij je hond totdat hij klaar is en daarna ruim je de puzzel ook weer op. Dit zijn geen speeltjes die je alleen bij de hond achterlaat, maar alleen tevoorschijn haalt om quality time met je vriendje te hebben

Tijdsduur van puzzelen voor honden
Voor pups adviseren we om op een heel laag niveau iets aan te bieden. Dus een speeltje waar makkelijk de brokjes uitvallen. Het moet vooral niet te moeilijk zijn, omdat het ook erg vermoeiend kan zijn en de pup juist zijn energie nodig heeft om te groeien. Zoekspelletjes zijn zeker goed voor de ontwikkeling van de hersenen van de pup, maar doe het niet te vaak en hou het simpel en kort.

Puzzelen vraagt veel energie van de hond. De hond gebruikt een andere soort energie dan buiten wandelen. Je kunt het vergelijken met wanneer mensen bijvoorbeeld iets intensiefs lezen of een examen doen. Dan ben je lichamelijk misschien niet zo actief, maar je bent wel moe na de tijd. Geestelijk bezig zijn is ook erg vermoeiend. Afhankelijk van de moeilijkheidsgraad van de puzzel of het voerspeeltje kun je soms 15 minuten puzzelen wel vergelijken met een wandeling van 45 – 60 minuten.

De koude wintermaanden
Nu het weer wat slechter wordt, maar ook de dagen korter, trekken we er misschien wat minder vaak met onze honden op uit. Maar de honden hebben wel hun uitdagingen nodig en willen ook graag hun energie kwijt. De oplossing is dan zeker om je hond regelmatig een puzzelspeeltje aan te bieden. Zo kunnen ze hun energie toch kwijt op een rustige manier. Ze raken ontspannen en ze hebben een positieve ervaring.

Blog van Rita Viel, exportmanager van West Paw Inc. Dit hondenspeelgoed wordt in Amerika geproduceerd en is kwalitatief hoogwaardig speelgoed. Het heeft zelfs het CE-keurmerk waardoor het tevens veilig is voor kinderen. Het speelgoed is ook 100% recyclebaar. Naast exportmanager is Rita tevens kynologisch instructeur en medeoprichter van Hondenschool Kwispel in Steenwijk en gediplomeerd gedragstherapeut.

Rita is jaren geleden met het speelgoed van West Paw in aanraking gekomen omdat zij zelf op zoek was naar kwalitatief goed speelgoed die kon ondersteunen bij het oplossen van een aantal probleemgedragingen bij honden. Nu geeft ze wereldwijd workshops over spelen met honden en hoe je spelen en speelgoed ook kan gebruiken bij bepaald probleemgedrag, maar ook bij honden die beperkt zijn zoals bijvoorbeeld oudere honden, geblesseerde honden of pups.